Problemy psychiczne wśród pracowników nie są rzadkim zjawiskiem. Wpływ na ich pojawienie się mają w szczególności nadmiar obowiązków, silny stres, mobbing czy niejasna komunikacja. Specyficznymi rodzajami nerwic w pracy są ergofobia, czyli paniczny lęk przed pracą oraz fobia społeczna. Sprawdź, jakie są ich przyczyny, objawy oraz sposoby leczenia.
Problemy psychiczne a praca – przyczyny
Istnieje wiele czynników psychospołecznych, które mogą przyczynić się pogorszenia równowagi umysłowej u pracowników i pojawienia się problemów psychicznych. W pracy wynikają one najczęściej niekorzystnego otoczenia społecznego, złego sposobu zarządzania, planowania i organizacji. Ich bagatelizowanie może doprowadzić do zaburzeń takich jak ergofobia, nerwica, fobia społeczna czy depresja. Czynniki te to:
- mobbing
- silny stres w pracy
- molestowanie seksualne
- przemoc ze strony osób trzecich
- nadmierne obciążenie obowiązkami zawodowymi
- brak bezpieczeństwa zatrudnienia
- nieskuteczna i często sprzeczna komunikacja
- brak jasności co do pełnionej roli
- brak wsparcia ze strony współpracowników i szefostwa.
Pracownicy najczęściej odczuwają stres, kiedy nie są w stanie sprostać wymaganiom i poradzić sobie z obowiązkami służbowymi. Oprócz problemów natury psychicznej, mogą również pojawić się schorzenia fizyczne, na przykład choroby układu mięśniowo-szkieletowego czy krążenia.
Więcej informacji na temat radzenia sobie z niekorzystnym otoczeniem pracy, znajdziesz na eksperckim Poradniku GoWork.pl – https://www.gowork.pl/poradnik/.
Ergofobia, czyli lęk przed pracą
Ergofobia jest zaburzeniem lękowym, związanym z panicznym strachem przed pracą. Ze względu na swoje objawy, bywa niesłusznie mylona z wypaleniem zawodowym lub unikaniem obowiązków ze względu na lenistwo.
Ergofobia – przyczyny, objawy, leczenie
Wśród przyczyn ergofobii można wymienić złą atmosferę w pracy, brak wsparcia ze strony kierownictwa i zespołu, stawianie sobie zbyt wysokich wymagań, monotonne obowiązki, które nie sprawiają nam satysfakcji, wypalenie zawodowe, brak motywacji czy stres związany ze stosunkiem współpracowników do naszej osoby. Ergofobia najczęściej wycisza się w weekendy i święta, a narasta w czasie wyjścia do pracy. Niektórymi z jej objawów są zawroty głowy, ból brzucha, kołatanie serca czy problemy z oddychaniem.
Warto pamiętać, że ergofobia może znacząco utrudniać normalne funkcjonowanie. Z tego powodu wymaga leczenia psychologicznego oraz farmakologicznego. Konieczna może okazać się również zmiana miejsca pracy, szczególnie, jeśli mamy do czynienia z mobbingiem.
Ergofobia – konsekwencje
Bagatelizowanie objawów lęku przed pracą i odwlekanie wizyty u specjalisty może prowadzić do szeregu negatywnych konsekwencji. Pierwszym jest utrata pracy, związana z zaniedbywaniem obowiązków lub niespełnianiem oczekiwań pracodawcy. W części przypadków zdarza się jednak, że otrzymanie wypowiedzenia przynosi tymczasową ulgę u chorego. Nie oznacza to jednak, że ergofobia nie pojawi się w kolejnym miejscu pracy.
Drugą konsekwencją tego zaburzenia jest utrata poczucia własnej wartości – pacjent czuje, że nie radzi sobie z najprostszymi obowiązkami i wypada blado na tle innych pracowników.
Ergofobia może również niekorzystnie wpływać na stan zdrowia fizycznego. Długotrwały stres przyczynia się m.in. do zaburzeń snu, obniżenia odporności, chorób układu krążenia i wielu innych schorzeń.
Fobia społeczna w pracy – jak sobie z nią poradzić?
Kolejnym problemem natury psychicznej, który może pojawić się ze względu na nieodpowiednie warunki zawodowe, jest fobia społeczna. Z uwagi na objawy, bywa niesłusznie mylona ze skrajną nieśmiałością. Fobia społeczna jest jednym z najczęściej diagnozowanych zaburzeń – szacuje się, że z jej powodu cierpi nawet 10 proc. populacji.
Fobia społeczna w pracy – objawy, przyczyny, leczenie
Fobia społeczna w pracy objawia się najczęściej ogromnym lękiem przed wystąpieniami publicznymi (np. przedstawieniem prezentacji dla zespołu), zabraniem głosu na forum, spotkaniem z osobami uznanymi za autorytet (np. szefem, kadrą kierowniczą), jedzeniem w towarzystwie współpracowników czy rozmową telefoniczną z klientem. Osoby cierpiące z powodu fobii społecznej są przekonane, że zostaną wyśmiane, negatywnie ocenione lub upokorzone na oczach wszystkich. Czują się one mniej kompetentne w porównaniu ze współpracownikami, a ich poczucie własnej wartości jest znacząco zaniżone. Objawami somatycznymi fobii społecznej są ucisk w gardle, kołatanie serca, czerwienienie się, mdłości, ucisk w żołądku i pocenie się.
Przyczyny fobii społecznej zostały jednoznacznie ustalone. Istnieje jednak kilka czynników, które mogą zwiększyć ryzyko jej powstania. Są to uwarunkowania genetyczne, neurobiologiczne i środowiskowe.
Leczenie fobii społecznej polega na psychoterapii połączonej z farmakoterapią.
Fobia społeczna w pracy – konsekwencje
Nieleczona fobia społeczna znacząco utrudnia funkcjonowanie chorego. Najczęściej prowadzi ona do wycofania się z relacji społecznych, prowadzenia samotniczego trybu życia, trudności ze zdobyciem pracy. Mimo odpowiedniego wykształcenia, osoby cierpiące na fobię społeczną wolą zrezygnować z życia zawodowego lub aplikować na stanowiska poniżej ich kompetencji, które jednak nie wymagają kontaktu z innymi ludźmi. Skorzystanie z pomocy specjalisty może poprawić komfort życia chorego i ułatwić mu zdobycie wymarzonego stanowiska.
